„Zaślepieni nie widzą, że to on umyka
lub pozostaje [w ciele]i
– sprzymierzony z gunami –
doświadcza świata podpadającego pod zmysły.
Widzą natomiast ci, których wzrokiem jest wiedza”

Bhagawadgita, 15. 10

Te wydawać by się mogło mocne słowa datowane na III i II wiek p.n.e mogą wyrazić całą powagę sytuacji, gdy rozpoczynamy rozważania na temat masaży ajurwedyjskich w przestrzeni salonów, hoteli czy miejsc oferujących masaże ajurwedyjskie, jako formę relaksu i odpoczynku. Ten popularny od kilku lat masaż wykonywany pod różnymi postaciami wymaga szerszego pochylenia się i sprostowania. 

Tym bardziej, że prawidłowe jego wykonanie wymaga ogromnej wiedzy oraz pracy nad sobą i pacjentem. Pragnę zatem, poświęcić im sześć rozważań, w których w możliwie prosty sposób przybliżę miłośnikom ajurwedy, tajniki i zasady jakimi rządzi się masaż ajurwedyjski.

  • Masaż ajurwedyjski; kolorowe SPA czy głębokie doświadczenie?
  • Masaże ajurwedyjskie; znaczenie wedyjskie, czym jest i z czym pracujemy?
  • Dobroczynne działanie masaży ajurwedyjskich.
  • Jak wygląda masaż ajurwedyjski. Kto i kiedy może go wykonać. Odpowiedzialność masażysty. (wskazania i przeciwwskazania).
  • Masaż ajurwedyjski. Czy należy się jakoś specjalnie do niego przygotować, czy należy się go obawiać? Czego można się spodziewać?
  • Punkty marma i masaż ajurwedyjski.
  • Rodzaje najczęściej spotykanych masaży w ajurwedzie.

Masaż ajurwedyjski; kolorowe SPA czy głębokie doświadczenie?

Ostatnie lata przyniosły w Polsce ogromne zmiany dotyczące zachowań prozdrowotnych. Jedną z najlepiej rozwijających się form wypoczynku stało się SPA. Ośrodki w wielu miejscach w naszym kraju oferują różnego rodzaju zabiegi relaksująco upiększające.

Wielość rodzajów masaży  pochodzących kulturowo z różnych stron świata jest tak szeroka, że bez konkretnej wiedzy nie jesteśmy w stanie poruszać się po meandrach sztuki, która od setek lat przynosi zdrowie ludzkiemu ciału. Część z tych masaży czerpie swoje historyczne korzenie nie tylko z elementów kulturowych, ale i religijnych.

Działanie terapeutyczne masaży ajurwedyjskich zawsze pojawia się w kontekście konkretnych zaburzeń bądź chorób zaobserwowanych w ciele przez lekarza ajurwedyjskiego lub doświadczonego terapeutę. (o tym szerzej w jednym z kolejnych artykułów).

Ajurweda zawsze leczy całościowo. Ta szczególna cecha sposobu leczenia i niesienia pomocy pacjentowi eliminuje chwilowe, tylko objawowe działanie przynoszące krótkotrwałe rozluźnienie, relaks czy poprawę nastroju. To właśnie podstawowy argument przeciwko traktowaniu masaży ajurwedyjskich, jako chwilowego „suplementu” na zły humor.

Działanie masażu w szerokim kontekście terapii czy protokołu działania jest indywidualnie dobierana do stanu, w jakim przychodzi do nas pacjent. Stan ten ocenia się na podstawie kilku ważnych informacji uzyskanych podczas rozmowy z pacjentem. W tej części istotna jest profesjonalna ocena trzech stanów wynikających z indywidualności pacjenta.

·       Sanchita: stan indywidualnego doświadczenia przeszłości pacjenta.

·       Prarabdha: ocenia prakrti, konstytucję genetyczną.

·       Krimayan: ocenia vikriti (nawyki, dietę, styl życia oraz pracy) i całą kondycję psychiczną w tym momencie w jakim pacjent przychodzi na masaż. Co ciekawe ważna jest tutaj również pora roku, gdyż wpływa ona na przejawianie się trzech dosh w tkankach pacjenta.

Ocenie dzięki której masaż ajurwedyjski zostanie wykonany z dobrem dla pacjenta jest również właściwa ocena tkanek, głównie:

  1. mamsa – tkanki mięśniowej,
  2. medy; wasy – tkanki tłuszczowej,
  3. aszti – tkanki kostnej, więzadeł i ścięgien

Szeroka wiedza dotycząca fizjologii ajurwedyjskiej oraz procesów, które zachodzą we wszechświecie mają konkretny wpływa na stan i zdrowie pacjenta. Owa umiejętność jest niezbędna do wykonania prawidłowego masażu ajurwedyjskiego. Masaż jest terapią przy konkretnym stanie zdrowia pacjenta, który znajduje się w określonym miejscu swojego życia.

Do tradycyjnego przekazu związanego bezpośrednio z masażem ajurwedyjskim należy Atharwa Weda, która do ajurwedyjskiej pracy z ciałem wprowadza pojęcie punktów marmicznych. Początkowo wiedzę tę wykorzystywano w walce, jako swego rodzaju słabe punkty przeciwnika. Z czasem jednak lekarze udoskonalali tę naukę stosując wypracowaną wiedzę w zapobieganiu i leczeniu chorób. Podstawowa znajomość marma to 107 umieszczonych na ciele pacjenta punktów. 

Szeroka wiedza związana z ich działaniem fizjologicznym, umiejscowieniem anatomicznym, oraz cecha prognostyczna mają szerokie zastosowanie przy prawidłowym wykonaniu masażu w ajurwedzie. Część z tych punktów wymaga bardzo specjalistycznego i dedykowanego traktowania. Nie wystarcza tutaj wrodzona delikatność czy ominięcie danego punktu w masażu. 

Powaga z jaką oddajemy się w ręce terapeuty ajurwedyjskiego wymaga bardzo wnikliwej znajomości zasad. Nie można mówić tutaj o ustępstwach czy kompromisie jak w przypadku masaży relaksacyjnych wykonywanych u zdrowych pacjentów chcących wypocząć w ośrodkach SPA.

Jak zatem wybrać dobrego terapeutę:

  • Warto podkreślić, że właściwa pomoc terapeutyczna w Ajurwedzie to komplementarna praca z pacjentem z punku A do punktu B.
  • Odpowiedzialność za wykonywane zabiegi masażu to suma składowa bardzo dobrego, merytorycznego przygotowania: wielogodzinnego kształcenia nie tylko na poziomie akademickim, ale również poza granicami kraju w Indiach czy krajach dalekiego wschodu.  Studia przekraczają często dziesiątki godzin kształcenia pod okiem autorytetów ajurwedyjskich.
  • Można przeprowadzić konkretną rozmowę z osobą, która chce wykonać nam taki masaż. Ajurweda to pasja i miłość. Profesjonalny terapeuta nie traktuje ajurwedy powierzchownie.
  • Profesjonalny terapeuta jest spójny w swoich poglądach, wyborach i intencjach. Po prostu żyje ajurwedą.
  • Profesjonalny terapeuta postrzega ajurwedę jako szerokie pole działania, ciągłego rozwoju umiejętności i doświadczenia. Nigdy nie zamyka się w przestrzeni tego co uważa za pewnik.
  • Profesjonalny terapeuta ajurwedyjski nie neguje doświadczenia medycyny alopatycznej. Współczesna technologia diagnostyczna niesie szerokie możliwości. Ajurweda to docenia i korzysta z nich.
  • Profesjonalny terapeuta nie „sprzedaje kota w worku”. Nie przecenia swoich możliwości wkładając w pracę z pacjentem uczciwy wysiłek powierzając intencje i ostateczny rezultat sile wyższej.

Pamiętajcie Państwo, mając na uwadze własne zdrowie, że Polskie Stowarzyszenie Ajurwedy Prana umożliwia wsparcie merytoryczne w celu weryfikacji kwalifikacji osób oferujących swoje umiejętności masażu ajurwedyjskiego.

Autor:
Michał Iwanowski